JANUSZEWSKI M.: Beton towarowy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017, stron 129.
Treść książki jest podzielona na pięć rozdziałów.
Rozdział pierwszy pt. „Beton towarowy według normy PN-EN 206” dotyczy produkcji, sprzedaży, promocji i dystrybucji betonu, wyjaśnia pojęcie „betonu towarowego”, jak również odpowiedzialności finansowej i prawnej stron, towarzyszącej transakcji kupna-sprzedaży. Podano podstawowe terminy stosowane w procesie produkcji betonu, dotyczące jego składników, mieszanki betonowej oraz związane ze zgodnością ze specyfikacją bądź normą i kontrolą produkcji. Omówiono klasyfikacje betonu z uwzględnieniem kryteriów wytrzymałościowych, ekspozycji, zawartości chlorków i konsystencji mieszanki betonowej, a także kompetencje i zakres odpowiedzialności orz obowiązków producenta betonu i wykonawcy konstrukcji z betonu. Opisano niezbędne elementy stanowiące podstawę zamówienia betonu, a w szczególności zawartej w nim specyfikacji dotyczącej cech trzech rodzajów betonów: projektowanego, recepturowego i normowego recepturowego.
Rozdział drugi pt. „Dobór składników betonu” ujmuje podstawy projektowania składu betonu z uwagi na jego trwałość w konstrukcji pracującej w określonych warunkach środowiska. Przedstawiono stosowane w Polsce metody ilościowego doboru składu betonu zwykłego i o cechach specjalnych. Podano zasady i wytyczne projektowania betonów, a w szczególności wymagania dotyczące jego składników, tj. cementów, kruszywa, wody zarobowej, domieszek, dodatków i włókien, a także tworzone przez wytwórnie bazy recept betonu oraz możliwości jego wyszukania i wyboru w zależności od oczekiwanych cech.
Rozdział trzeci pt. „Produkcja, transport i dostawa betonu towarowego” wyjaśnia obowiązki i prawa stron od momentu złożenia zamówienia wraz ze specyfikacją, określenia harmonogramu i wielkości dostaw; opracowania, badań i akceptacji recept; uzgodnienia ceny i warunków dostawy, aż do wbudowania betonu w konstrukcję. Opisano organizację robót w wytwórni betonu i scharakteryzowano składowanie i przygotowanie surowców, dozowanie surowców, mieszanie składników i wytwarzanie mieszanki betonowej, a następnie jej załadunek, transport i wbudowanie. Określono zakres informacji zawartych w dokumentacji dostawy mieszanki betonowej.
Rozdział czwarty pt. „Kontrola zgodności i produkcji” określa kryteria oceny zgodności betonu ze specyfikacją, a także wymagania dotyczące pobierania próbek i ich badań w zakresie wytrzymałości na ściskanie i rozciąganie oraz innych właściwości ujętych w specyfikacji. Podano informacje dotyczące sposobu postępowania w przypadku wystąpienia niezgodności stwierdzonych przez producenta bądź wykonawcę konstrukcji. Wyjaśniono procedury, wynikające z wdrażania aktualnych norm i zasad jakości, dotyczące warunków produkcji i jej kontroli w poszczególnych etapach, pojęcie rodziny betonów, zasady kontroli zgodności pojedynczych betonów rodziny ze specyfikacją oraz tok postępowania w ocenie przynależności betonu do rodziny.
Rozdział piąty pt. „Badanie betonu w konstrukcji” charakteryzuje – według normy PN-EN 206 i towarzyszących – podstawowe metody oceny wytrzymałości betonu wbudowanego w konstrukcję, z wykorzystaniem badań niszczących, półniszczących i nieniszczących. Określono metody pobierania próbek do badań, warunki i niezbędną liczbę pomiarów do zapewnienia ich reprezentatywności, a także zasady opracowywania wyników i ich interpretację. Wyjaśniono zależności między wynikami badań różnych właściwości a wytrzymałością betonu.
Zestawiono wykaz 40 aktualnych norm PN-EN dotyczących betonu, jego składników i badań różnych właściwości, a także zbiór 15 pozycji literatury opublikowanej w języku polskim w ostatnich 25-leciu.
Książka jest wartościową publikacją ujmującą syntetycznie podstawowe zagadnienia dotyczące całego procesu produkcji betonu towarowego, tj. od momentu złożenia zamówienia do jego wbudowania. Podano przy tym praktyczne informacje dotyczące zagadnień formalno-prawnych, a także obowiązków i zakresu odpowiedzialności zleceniodawcy i producenta w poszczególnych etapach procesu produkcji.
Książka może służyć studentom wydziałów budownictwa, architektury i inżynierii środowiska uczelni technicznych, projektantom i wykonawcom konstrukcji z betonu, inwestorom oraz producentom betonu.
Prof. dr hab. inż. Hanna Michalak