BORACCHINI A.: Design and Analysis of Connections in Steel Structures (Projektowanie i analiza połączeń w konstrukcjach stalowych). Ernst & Sohn, Berlin 2018. Stron XXIV+356
W książce omówiono wszystkie aspekty właściwego kształtowania połączeń we współczesnych konstrukcjach stalowych. Dokonano porównania metodologii stosowanych w praktyce inżynierskiej, w nawiązaniu do przepisów Eurokodu, AISC, DIN, BS.
Książka składa się z siedmiu podstawowych rozdziałów i wykazu haseł.
Rozdział 1. zawiera wiadomości dotyczące podstawowych koncepcji połączeń w konstrukcjach stalowych; w szczególności połączeń swobodnych i sztywnych, a także działania przegubu plastycznego.
W rozdziale 2. przedstawiono klasyfikację połączeń, siły w modelach obliczeniowych, działania tworzące się proporcjonalnie do sztywności, ciągliwość ścieżki obciążenia, więzy dodatkowe, metody definiowania stanów granicznych, opór sworzni (śrub sprężających), charakterystykę funkcji siła/przemieszczenie, połączenia mimośrodowe, ekonomię połączeń ze względu na ich prostotę i możliwość powtarzalności, a także związaną z tym pracochłonność, masę elementów łączonych, rozkłady szerokości współpracującej, efekt sprężania sworzni ze względu na wytrzymałość połączenia, redystrybucję sił w połączeniach, oraz zachowanie się połączenia przy ścinaniu i rozciąganiu.
Rozdział 3. poświęcono stanom granicznym w elementach połączeń. Przedyskutowano takie problemy, jak zdolność deformacji – sprężystą i niesprężystą (wskutek istnienia prześwitu w otworze na sworznie), awarie sworzni wskutek ścinania, rozciągania i przy ich łącznym działaniu, wytrzymałość połączeń spawanych, połączenia krzyżowe teowników, przebicie w połączeniach, a także – stany naprężenia w elementach łączonych (środniki, półki, itp.) przy ściskaniu, rozciąganiu, ścinaniu. Rozważono też problemy wytrzymałości lokalnej, wyboczenia i zmęczenia, jak również – sprawę integralności konstrukcyjnej połączeń.
Rozdział 4. dotyczy symboliki połączeń,: pracy grupy sworzni obciążonych mimośrodowo i płyt w połączeniach zakotwienia słupów – z podaniem różnych sposobów zamocowania, a następnie – sposobów łączenia różnych belek i słupów, także pracujących jako przekroje zespolone. Przeanalizowano też równoczesne działanie spoin i sworzni w przypadkach szczególnych. Przedstawiono złącza poślizgowe, wałki i nity. Rozważono również połączenia dla konstrukcji poddanych wpływom sejsmicznym.
W rozdziale 5. odniesiono się do „filozofii” wyboru wytwórcy i wykonawcy konstrukcji stalowych, wskazując na wagę organizacji pracy oraz metody wytwarzania i montażu.
Rozdział 6. zawiera uwagi praktyczne dotyczące wytwarzania – standaryzację projektowania, wymiary otworów na sworznie, właściwą tolerancję i rozkład otworów i zapasów tworzywa. Zwrócono uwagę na wycinanie elementów łączonych, naciąganie i sprężanie śrub, ich wymiary i przynależne podkładki i nakrętki – na klasy tych połączeń, problem galwanizacji, a także na krzywizny wstępne elementów potrzebne do osiągnięcia ich ostatecznego kształtu po wbudowaniu i obciążeniu.
Rozdział 7. obejmuje wiele praktycznych przykładów połączeń – bardzo przydatnych w projektowaniu.
Książka ma duże zalety praktycznego podręcznika. Może być wielką pomocą dla inżyniera konstruktora budownictwa. Z pewnością ma też duże walory edukacyjne w nauczaniu w wyższych uczelniach technicznych.
Prof. dr hab.inż. Zbigniew Cywiński