STEINLE A., BACHMANN H., TILLMANN M.: Bauen mit Betonfertigteilen im Hochbau (Budowanie z betonowych prefabrykatów w budownictwie naziemnym). Ernst & Sohn, Berlin 2018. Stron XXXIII+336, rys. 291, tabl. 40, pozycji piśmiennictwa 284; cena 55,- euro.
Książka ukazała się w serii „Praktyka inżyniera budownictwa” (Bauingenieur-Praxis: BiP) jako wydanie trzecie (poprzednie opublikowano w roku 1998 i 2009). Prezentacja potrzebnej wiedzy na temat konstruowania, obliczania i wymiarowania prefabrykowanych konstrukcji żelbetowych w budownictwie; składa się z ośmiu rozdziałów, uwag wstępnych i końcowego wykazu haseł kluczowych. Po wprowadzeniu historycznym podkreślono, że do ekonomicznego i bezbłędnego stosowania prefabrykatów jest potrzebny odpowiednio przygotowany projekt, który powinien dotyczyć również wytwarzania i montażu konstrukcji z prefabrykatów. Przedyskutowano rozwiązania konstrukcji typowych. Zwrócono uwagę na stosowanie odpowiednich połączeń, szczególnie – przy przenoszeniu obciążeń poziomych. Szczegółowo omówiono wymiarowanie podparć (łożysk), wsporników i styków, a także kształtowania fasad.
Uwagi wstępne zawierają charakterystykę zawodową autorów książki oraz bogaty wykaz norm i przepisów – niemieckich, europejskich i międzynarodowych. W rozdziale 1. omówiono zalety prefabrykacji i jej historyczny rozwój, a w rozdziale 2. – tematykę projektowania obiektów z prefabrykatów, zwracając uwagę na takie czynniki, jak tolerancje i dopasowania konstrukcyjne oraz szczegóły produkcji, transportu i montażu, a także kwestie zrównoważonego rozwoju. Podane w rozdziale 2. przykłady praktyczne dotyczą sytuowania prefabrykowanych schodów, opisu prefabrykowanej hali produkcyjnej i przekrycia budynku wysokiego. Rozdział 3. zawiera wiadomości na temat usztywnień w budynkach z prefabrykatów. Zwrócono szczególną uwagę na konstrukcję usztywnień, rozkład obciążeń poziomych oraz sprawdzanie sztywności konstrukcji przy założonej charakterystyce ustroju (tarcze stropowe i ścienne). W rozdziale 4. omówiono realizację płyt stropów i dachów, belek, słupów, ścian i fundamentów. Rozdział 5. poświęcono konstruowaniu węzłów w budownictwie z prefabrykatów. Rozważono podparcia płatwi, dźwigarów i płyt stropowych, podciągów, ścian, balkonów i słupów. Rozdział 6. dotyczy szczególnych zagadnień wymiarowania, m.in. sprawy obciążeń przyłożonych tylko na części powierzchni elementów i sposobów ich podparcia, styków w słupach, połączeń ścian ze stropami, działania sworzni przenoszących siły poprzeczne, połączeń spawanych, śrubowych i nasadkowych, a także – zakotwień, przenoszenia sił w fugach itp. Rozważono też pracę tarcz stropowych i ściennych, wsporników oraz bezpieczeństwa z uwagi na możliwą utratę stateczności konstrukcji. Przeanalizowano problematykę wymiarowania z uwzględnieniem warunków pożarowych oraz wstępnego sprężania z natychmiastowym zespoleniem. W rozdziale 7. skupiono się na prefabrykowanych fasadach. Omówiono ich projektowanie, kreowanie powierzchni, uszczelnianie fug, zawieszanie płyt fasad itp. W rozważaniach uwzględniono zagadnienia fizyki budowli. Zamieszczono kilka przykładów praktycznych. Rozdział 8. zawiera opis sposobów wytwarzania elementów prefabrykowanych i stosowanych betonów, a także charakterystykę przynależnych rodzajów zbrojenia i form do wstępnego sprężania elementów.
Książka przynosi wiele aktualnych i interesujących wiadomości, które mogą być cenne dla każdego specjalisty budownictwa i architektury. Może stanowić wartościową pomoc dla studentów tych kierunków – również w Polsce.
Prof. dr hab. inż. Zbigniew Cywiński